نظام آراستگی 5S

نظام آراستگی یا 5S یک دستورالعمل مهم است که جهت بهینه سازی ظاهر یک محیط و به ویژه سازمان ها گردآوری شده و باید اجرا گردد. رعایت نظام آراستگی در محیط های تجاری و اداری حائز اهمیت بوده مزیت های زیادی به همراه دارد. به عنوان مثال جلوگیری از هدر رفت منابع،‌ بهبود و ارتقای کیفیت بهداشت و زیبایی محیط،‌ افزایش رضایت کارکنان،‌ جلب رضایت مشتریان،‌ افزایش کارایی و طول عمر تجهیزات مختلف و ... از جمله مزیت های اجرای نظام آراستگی به شمار می آید و اهداف مورد نظر با برقراری این دستورالعمل به دست خواهد آمد. نظام آراستگی با استفاده از نظافت پیوسته محیط،‌ جلوگیری از بی نظمی و آشفتگی و آلوده شدن نائل می شود. یکی از اصلی ترین شیوه های نظافت محیط به منظور برقراری نظام 5S بهره مندی از تجهیزات نظافت صنعتی می باشد.


نظام آراستگی 5S چیست؟

سیستم نظام آراستگی جهت بهبود عملکرد کلی یک سازمان گردآوری شده است. 5S اختصار یافته 5 واژه از زبان ژاپنی می باشد:


1- Seiri

معنای تفکیک و پاکسازی دارد. در این مرحله باید وسایل غیرضروری از وسایل ضروری جداسازی می شود و حذف آن ها از شلوغ شدن و در هم ریختگی محیط جلوگیری می کند. معادل انگلیسی این واژه ژاپنی structure است که در این نظام مفهوم sort‌را در برمی گیرد.


2- Seiton

به معنای چیدمان وسایل به صورت منظم و با ترتیب است و در حقیقت نظم بخشیدن به محیط که یکی از مهم ترین مراحل نظام آراستگی به شمار می آید. معادل انگلیسی آن systematize که مفهوم organize دارد.


3- Seiso

این بخش مرحله تمیزی و پاکیزگی است و بیان می کند که تمامی آلودگی های موجود در محیط باید به طور کامل از میان برداشته شود. در این مرحله دستگاه های مکانیزه نظافت صنعتی بهترین و مهم ترین کارایی را دارند. مفهوم clean‌ در کلمه انگلیسی  sanitize نهفته است.


4- Seiketsu

در این گام به افزایش بهداشت و سلامتی محیط توجه می شود. با توجه به شرایط محیطی امور نظافتی برای دست یابی به سطح مطلوبی از بهداشت و پاکیزگی باید انجام گیرد و محیط استانداردسازی گردد. معادل انگلیسی آن standardize می باشد و مفهوم hygiene دارد.


5- Shitsuke

آخرین بند از نظام آراستگی به نظم و سازمان دهی نهایی باز می گردد و با self-discipline یا discipline معادل است.


پنج مرحله ذکر شده مجموعه ای از دستورالعمل ها می باشد که با رعایت آن ها نظام آراستگی محیط محقق خواهد شد و نظام 5S‌ با هدف ارتقای ایمنی و سلامت محیط برای کارکنان و مشتریان، افزایش زیبایی و جلوه محیط، و به طور کلی بهره وری جمعی، اجرا می شود.


چگونگی برقراری نظام آراستگی 5S

برقراری نظام آراستگی با بهره مندی از تجربیات کارشناسان، متخصصان و افراد آموزش دیده در این زمینه امکان پذیر خواهد شد. اجرای هر یک از مراحل نظام آراستگی قواعد خود را دارد، اما یکی از پیچیده ترین مراحل آن گام سوم یعنی بخش تمیزی و  پاکیزگی است. در هر محیطی بهداشت و تمیزی معنا و مفهوم خود را دارد و می تواند با سایر محیط ها تفاوت داشته باشد. بنابراین جهت تمیز نمودن هر مکان باید دستورالعمل یا شیوه مشخصی وجود داشته باشد تا این گام به درستی و با سرعت عمل مناسب انجام گیرد. بهره مندی از دستگاه های نظافت صنعتی مانند اسکرابر ، واترجت صنعتی ، جاروبرقی صنعتی و ... به عنوان کارآمدترین روش نظافت و شستشوی یک محیط مطرح می گردد. این تجهیزات مکانیزه روند نظافت محیط به ویژه محیط های بزرگ و وسیع را تسریع می بخشند و در عین برقراری تمیزی و پاکیزگی به زیباتر شدن محیط کمک می کند. با استفاده از دستگاه های نظافت صنعتی تعداد کمتری از نیروهای انسانی درگیر مسائل نظافتی می شوند و فرآیند پاکسازی محیط و تجهیزات در مدت زمان کمتر و با کیفیت بالا انجام می پذیرد. با تکمیل این گام بخش بسیار مهم و اثرگذاری از نظام آراستگی برقرار می شود.


مزیت های نظام آراستگی 5S

برخی از مزیت های برجسته نظام آراستگی:


  • جلوه ظاهری و زیبایی بیشتر مجموعه
  • آرامش کارکنان و مراجعه کنندگان
  • جلوگیری از انباشت زباله و ضایعات
  • فروش کالاهای فراموش شده انبار
  • بهبود ایمنی محیط و جلوگیری از بروز حوادث به دلیل مرتب سازی محیط
  • بالا رفتن طول عمر تاسیسات و تجهیزات
  • رنگ آمیزی مناسب جهت زیباسازی
  • آمادگی همیشگی برای حضور مشتریان
  • صرفه جویی در هزینه ها و بهبود شرایط اقتصادی
  • جلوگیری از هدر رفت زمان به دلایل مختلف

درخواست اطلاعات بیشتر